اهداف
۱. پرورش روحیه دفاع ملّی و حبّ وطن
۲. آشنایی با تأثیر مثبت دانشمندان در حفظ میراث فرهنگی
۳. آشنایی با نحوه نقل رویدادهای قصّه و تقویت درک عناصر و سیر رویدادها
۴. بهبود سواد خواندن و درک متن و تثبیت یادگیری ابزارهای انسجام متن
۵. آشنایی با گسترش گروه اسمی در جمله
۶. آشنایی با واژگان جدید این درس و کاربرد مناسب آنها در نوشتار و گفتار
دانستنی های معلم
- می دانیم که جمله در زبان گفتار یا نوشتار، ترکیبی از واژگان است.
- پرورش شناخت درست و تقویت قدرت تشخیص دانش آموزان در به کارگیری واژه از اهداف اصلی این بخش است.
- انتخاب کلمه مناسب در جایگاه صحیح جمله با حفظ معنا، کاری است که در این پایه در حدّ توانایی دانش آموزان پنجم انتظار داریم.
- به نمونه های زیر، توجّه کنید:
1. هوای امروز، لطیف است. (خوب، نرم، ملایم و…)
2. در هنگام بازی، یکی از دانش آموزان، فریاد کشید. (داد زد، سروصداکرد، جیغ کشید، بانگ برآورد و… )
نکات آموزشی
- مشخصات فایل(ها) 👆 :
فایل اول : نمونه طرح درس از درس 11 فارسی

- روش پیشنهادی تدریس : روش کاوشگری
آماده سازی - انگیزش اولیه
- متن را با آهنگی مناسب و با روش دکلمه خوانی بخوانید. سپس دانش آموزان جمع خوانی نمایند.
معنی کلمات و صوت روخوانی
- مشخصات فایل(ها) 👆 :
صوت اول : نقش خردمندان

- لیست معنی کلمات جدید :
خانمان سوز : ویرانگر ، از بین برنده خانه و کاشانه
هراس انگیز : ترسناک ، وحشتناک ، ترس آور
قتل عام : کشتار گروهی ، دسته جمعی به قتل رساندن
آشوب : فتنه ، فساد ، تباهی
هلاکو : از نوادگان چنگیز که بر ایران سلطنت می کرد
در هم فشردن : یکی کردن ، در هم کردن
دینار : سکه طلا
مشاور : راهنما ، کسی که با او در کارها مشورت کنند
زیرکانه : هوشمندانه ، از روی هوش و خرد
مهیب : ترسناک ، وحشتناک
فرو افتادن : پایین افتادن
کارساز : مفید و اثرگذار ، کارکشا
رصدخانه : مکانی که در آن ستاره شناسان به کمک ابزاری ستاره ها را مشاهده و بررسی می کنند
نسخه برداری : رونویسی کردن ، بازنویسی کردن
همت : قصد ، اراده ، کوشش
ولایت : در این درس به معنی شهر و سرزمین
نظامیه : مدارس یا دانشگاه هایی که خواجه نظام الملک بنا کرده بود
پر فروغ : بسیار درخشان ، پر نور
چیرگی : برتری ، تسلط
تاسیس کرد : بنا کرد
شبانگاه : موقع شب
دشوار : سخت
می گریختند : فرار می کردند
شمار : تعداد
لطف : مهربانی
عظمت : بزرگی
مغولان : اقوامی زرد پوشت با چند طایفه که در قسمت آسیای شرقی بودند
سایه وحشت : اثر ترس ، نشانه ی بیم و هراس
قلب مردم را در هم فشرد : به کنایه مردم ایران را ناراحت کرد
ایجاد کند : به وجود آورد ، بسازد
عجیبی : شگفت آور
تشت : ظرف های بزرگ و پهن
مامور کرد : کسی را به انجام کاری گذاشتن
قلعه : ساختمان محکم و بلند برای دفاع از دشمن ساخته می شد
گمان می کردند : تصور می کردند
از میان می رفت : نابود می شد
تدبیر : اندیشیدن به منظور پیدا کردن راه حل
تحصیل کرده است : درس خوانده است
تحقیق : مطالعه
آثار : جمع اثر ، نشانه ها
به کار گیرد : استفاده کند
شمار کتاب : تعداد
جذب : چیزی را به سوی خود کشیدن ، کشش
امکانات : ابزارها و شرایط مناسب
پیش بینی : غیب گویی ، عاقبت اندیشی
سام نریمان : نام پهلوان مشهور ایرانی ، پدر زال و جد رستم
نریمان : نام پهلوان مشهور ایرانی ، پسر سام
بر سان شید : به مانند خورشید
شید : خورشید
ولیکن : ولی
دایه : پرستار
شیردل : شجاع
مژده : خبر خوش
شرمسار : خجالت زده ، شرمنده
گردنکشان : سرکشان
مهان : بزرگان
سیمرغ : پرنده افسانه ای در شاهنامه
مهر بریدن : ترک عشق و علاقه کردن، دل کندن
جفا کرد : ستم کرد
در میان گرفتن : دور چیزی را گرفتن، محاصره کردن
دهان به دهان گشتن : کنایه از پخش شدن
بی درنگ : بدون توقف
موبد : روحانی زرتشتی
حوادث : رویدادها ، اتفاق ها
حادثه ی ناگوار : پیش آمد ناپسند

- کلمه های هم معنی و مترادف :
قتل : قاتل ، مقتول
جامعه : جمع ، جوامع
حکومت : حاکم
عجیب : عجب ، عجایب
حادثه : حوادث
مدارس : مدرسه ، درس
تحصیل : حاصل ، محصول
لطف : لطیف
عظمت : عظیم ، معظم

- کلمه های متضاد و مخالف :
سایه : آفتاب
پاک : آلوده
برخاست : نشست
اندوه : شادی
دشمن : دوست
نیازمند : بی نیاز
خواب : بیدار
معروف : گمنام
پر فروغ : کم فروغ
املا و کلمات سخت
- مشخصات فایل(ها) 👆 :
فایل اول : کاربرگ املا و روابط کلمات درس 11

- لیست کلمات سخت درس :
حمله_ خانمان سوز_ مغولان_ سایه_ وحشت_ خاطر ه_ هراس انگیز_ قتل عام_ چنگیز_ ذهن_ هلاکو_ اندوه_ خان مغول_ مخالفان_ خواجه نصیرالدین توسی_ ریاضی دان_ جامعه_ حفظ_ قلم_ دینار_ شمشیر_ قدرت_ نقشه_ تصمیم_ تغییر_ هوش_ زیرکانه_ می خواست_ مرکز علمی_ دشوار_ عجیب _ تشتی_ مامور_ شبانگاه_ قلعه_ قبلا_ اطلاع_ صدای_ مهیب_ وحشت زده_ خواب_ برخاستند_ حادثه_ لبخندی_ حوادث_ پیش بینی_ چاره‌ای_ کلیه_ حکومت_ جذب_ رصد خانه_ مراغه_ ستاره شناس_ علمی_ مشغول_ همت_ حدود_ نظام الملک توسی_ تدبیر_ مهم _ شبانه‌روزی_ تاسیس_ نظامیه_ معروف_ تحصیل_ تحقیق_ پرفروغ_ تکیه_ لطف_ عظمت_ شرایط_ اوج